Handleiding voor UML-diagrammen en databasemodellering

Pakketdiagrammen. Dit wordt gebruikt om de afhankelijkheden weer te geven tussen de pakketten waaruit een model bestaat. Het hoofddoel is om de relatie weer te geven tussen de verschillende grote onderdelen die een complex systeem vormen. 

Profieldiagram. Dit lijkt minder op een diagram en meer op een taal. Een profieldiagram helpt bij het maken van nieuwe eigenschappen en semantiek voor UML-diagrammen door aangepaste stereotypen, getagde waarden en beperkingen te definiëren. Met deze profielen kun je een UML-metamodel aanpassen voor verschillende platforms (bijvoorbeeld Java Platform, Enterprise Edition (Java EE) of Microsoft .NET Framework) en domeinen (bijvoorbeeld modellering van bedrijfsprocessen, servicegeoriënteerde architectuur, medische toepassingen en meer). 

Voorbeeld van een eenvoudig UML-use-case-diagram. Sjabloon beschikbaar voor download.

Use-case-diagram. Dit beschrijft wat een systeem doet, maar niet hoe het werkt. Een use-case is een reeks gebeurtenissen die optreedt wanneer een “actor” een systeem gebruikt om een proces te voltooien. Een actor wordt gedefinieerd als alles en iedereen die interactie heeft met het systeem (persoon, organisatie of een toepassing) van buiten het systeem. Een use-case-diagram toont een beeld van deze reeks sequenties en vertegenwoordigt de functionele vereisten van het systeem. 

Overzichts diagram voor interacties. Dit diagram is vaak complex en lijkt op het activiteitendiagram omdat beide een stapsgewijze reeks activiteiten weergeven. Maar een overzichtsdiagram voor interacties is een activiteitendiagram dat uit verschillende interactiediagrammen bestaat. Er worden dezelfde aantekeningen als bij een activiteitendiagram gebruikt (begin-, eind-, beslissings-, samenvoeg-, vork- en samenvoegknooppunten) naast elementen zoals interactie, interactiegebruik, tijds- en duurbeperking. 

Timingdiagram. Wanneer timing centraal staat, wordt dit UML-diagram gebruikt. Dit diagram wordt ook wel een sequentie- of gebeurtenisdiagram genoemd, het toont niet hoe objecten met elkaar omgaan of elkaar wijzigen. Functioneel laat het zien hoe objecten en actoren zich gedragen op een tijdlijn. De focus is gericht op hoe lang gebeurtenissen duren en welke wijzigingen zich voordoen, afhankelijk van de duurbeperkingen. De hoofdonderdelen van een timingdiagram zijn, onder meer: 

• Levenslijn: individuele deelnemer 

• Tijdlijn van de status: verschillende statussen die de levenslijn doorloopt binnen een pijplijn 

• Duurbeperking: tijd die nodig is om aan een beperking te voldoen 

• Tijdsbeperking: een tijd waarin iets moet worden voltooid door de deelnemer 

• Voorval van vernietiging: aan het einde van de levenslijn van een object. Er wordt na de vernietiging geen ander voorval weergegeven op een levenslijn. 

Diagrammen van statusmachines. Dit diagram wordt ook wel een statusgrafiek genoemd, het wordt toegepast bij complex gedrag van een object en wanneer detail van essentieel belang is. Het helpt bij het beschrijven van het gedrag van één object (of soms een operator) en hoe dit verandert op basis van interne en externe gebeurtenissen. 

Sequentiediagram. Dit visueel aantrekkelijke diagram is niet alleen populair bij de ontwerpcommunity, en geeft een nauwkeurig beeld van allerlei verschillende bedrijfsprocessen. Het laat de structuur van een systeem zien, waarbij de volgorde van berichten en interacties tussen actoren en objecten chronologisch wordt weergegeven. Sequentiediagrammen tonen eenvoudige iteratie en vertakkingen. Het wordt aanbevolen voor multi-tasking. 

Communicatiediagram. Een communicatie- of samenwerkingsdiagram is vergelijkbaar met een sequentiediagram. Dit type diagram benadrukt echter de communicatie tussen objecten. Het toont de organisatie van de objecten die deelnemen aan een interactie en complexere iteratie en vertakkingen. 

Databasemodellen  

UML is ook populairder geworden als een notatie voor het modelleren van databases. Deze modellen zijn een uitstekend visueel hulpmiddel voor brainstormen, diagrammen met vrije vorm en samenwerken aan ideeën.  

Hoewel UML geen specificaties heeft voor gegevensmodellering, kan het een handig hulpmiddel zijn voor het maken van diagrammen, met name omdat gegevens uit databases kunnen worden gebruikt in objectgeoriënteerd programmeren.  

Laten we eens kijken naar de verschillende soorten databasemodellen die je kunt maken: 

• Hiërarchisch databasemodel. Oud maar goud, de gegevens van dit model zijn geordend in een boomachtige structuur. De boom bestaat uit verschillende groepen die segmenten worden genoemd. Er wordt gebruikgemaakt van een een-op-veel-relatie. De gegevenstoegang is ook voorspelbaar. 

• Netwerkmodel. Dit model heeft de vorm van een grafiek, waarbij relatietypen bogen zijn en objecttypen knooppunten zijn. In tegenstelling tot andere databasemodellen is het schema van het netwerkmodel niet beperkt tot een raster of hiërarchie. 

• Objectgeoriënteerd databasemodel. Dit model maakt gebruik van een verzameling objecten of herbruikbare software-elementen, met bijbehorende functies en methoden. Een multimediadatabase kan bijvoorbeeld afbeeldingen bevatten die niet kunnen worden opgeslagen in een relationele database. Of een hypertext-database maakt het koppelen aan andere objecten mogelijk. 

• Relationeel model. Dit model structureert gegevens met behulp van relaties of rastervormige wiskundige structuren met kolommen en rijen. Het is in feite een tabel. 

• Het object-relationele model. Zoals de naam al aangeeft, is dit model een combinatie van de twee modellen die hierboven worden genoemd. Het ondersteunt objecten, klassen, overname en andere objectgeoriënteerde elementen, maar ondersteunt ook gegevenstypen, tabellaire structuren en meer, zoals in een relationeel gegevensmodel. 

• Entiteitsrelatiemodel. Dit bestaat uit entiteitstypen (personen, plaatsen of dingen). Hierin worden relaties weergegeven die ertussen kunnen bestaan. Door de entiteiten, hun kenmerken en de onderlinge relaties te definiëren, geeft een ER-diagram een beeld van de logische structuur van databases. 

• Documentmodel. Het is ontworpen voor het opslaan en beheren van documenten of semi-gestructureerde gegevens, in plaats van atomische gegevens. Het heeft een boomstructuur waarin elk knooppunt een object is dat een deel van het document vertegenwoordigt. 

• Entiteit-kenmerk-waarde-model. EAV- (Entity Attribute Value) of open schemamodellen, de gegevens worden vastgelegd als drie kolommen:  
  • De entiteit (wat wordt er beschreven)  

   

  • Het kenmerk of de parameter (bijvoorbeeld naam, beschrijving, gegevenstype) 

   

  • De waarde van het kenmerk 

• Stervormig schema. Dit is de eenvoudigste versie van een dimensionaal model, waarin gegevens worden gerangschikt in dimensies en feiten. Het wordt gebruikt in business intelligence en datawarehousing, omdat het geschikt is voor het uitvoeren van query's op big data sets. 

Vereenvoudigen met software 

Of je nu databasemodellen of UML-diagrammen maakt, het gebruik van een softwarehulpprogramma vereenvoudigt en verbetert het proces. Kies er één waarmee je: 

• Professionele diagrammen kunt maken met behulp van gebruiksklare sjablonen en talloze vormen in een content-ecosysteem dat voldoet aan industrienormen, zoals UML 2.5, maar ook BPMN 2.0 en IEEE. 

• Diagrammen tot leven kunt brengen met gegevensoverlays, pictogrammen, kleuren en afbeeldingen zodat de gegevens gemakkelijker kunnen worden opgenomen, waaronder Excel-gegevensvisualisatiein één stap. 

• Kunt samenwerken met anderen met behulp van cocreatie, opmerkingen en aantekeningen. 

• Eén versie van de feiten kunt weergeven en diagrammen in een browser of apparaattoepassing kunt openen. 

In softwareontwikkeling en niet-softwaresystemen in veel branches kan het gebruik van visuele UML-diagrammen een belangrijke rol spelen bij het bouwen van gedragsprocessen en -structuren. In deze stapsgewijze handleiding  vind je meer informatie over het maken van UML-diagrammen met software .